"ରାମଚଣ୍ଡୀରେ ସନ୍ଧ୍ୟା" - ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ (ପୁରୁଣା ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ କବିତା) - ପଢନ୍ତୁ ଓଡ଼ିଆରେ

"ରାମଚଣ୍ଡୀରେ ସନ୍ଧ୍ୟା" ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରଚନା କରାଯାଇଥିବା ଏକ କବିତା ଯାହା ବହୁ ବର୍ଷ ତଳେ ଚତୁର୍ଥ ଶ୍ରେଣୀ ସାହିତ୍ୟ ବହିରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲା । ପୁନର୍ବାର ସ୍ମୃତି ଉଜାଗର ନିମନ୍ତେ ଆମ୍ଭ ୱେବସାଇଟରେ କେବଳ ଆପଣମାନଙ୍କ ପାଇଁ କବିତାଟିକୁ ଲେଖୁଛୁ । 

"ରାମଚଣ୍ଡୀରେ ସନ୍ଧ୍ୟା"

ରଚନା: ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ

କି କରାଳ ଆଜି ରଜନୀ !

                       ବହେ ଝଞ୍ଜା ପବନ ।

ତରା ନ ଦିଶଇ ଗଗନେ

                       ଶୁଭେ ଘନ ଗର୍ଜନ ।

ମୂଷଳ - ଧାରାରେ ଝଟିକା

                   ଦିଏ କଚାଡି କେବେ

ଶୋଇ ପଡ଼ିଛି ତ ବାପା ହେ

                   ଜାଣୁ ନ ଥିବ ଲବେ ।

ଆଜି ଯେ କୁଆଁର ପୁନିଅଁ

                   କେଡ଼େ ସୁଖ ଶରଧା

ମାଆ ଭଉଣୀଙ୍କ ଆଦର

                   ନବ ବସନ ପିନ୍ଧା ।

ମନେ ପଡୁ ନାହଁ ବାବୁ ହେ

                   ଲାଗି ଯାଇଛି ନିଦ

ମାଆ ଭଉଣୀଏ ଭବନେ

                   ଭଜିଥିବେ ବିଷାଦ ।

ଲୁଗାରେ ହଳଦୀ ଲଗାଇ

                   ଚାହିଁଥିବେ ଜନନୀ

ପିଠାପଣା ଖାଉ ନ ଥିବ

                   ସୁଖେ ଆଜି ଭଗିନୀ ।

ପବନ ଝଙ୍କାରେ ଶୁଣୁ ସେ

                   ଥିବ ଡାକ ତୁମ୍ଭର

ପଲକେ ପଲକେ ଚମକି

                   ହେଉଥିବେ କାତର ।

ଜନନୀର ଗୁରୁ ବେଦନା

                   ଭଗିନୀର ବିଷାଦ

ସୁମରି ସପନେ ଚମକି

                   ଭାଙ୍ଗି ଯିବଟି ନିଦ ।

ଶୁଅ ଶୁଅ ଧନ ଆରାମେ

                   ଶୋଇ ଥାଅରେ ଶିଶୁ

ପଥଶ୍ରମ କରି ଆସିଛ

                   ଶ୍ରମେ ବିରାମ ମିଶୁ ।

ରହ ରହ ବାଆ ବତାସି

                   ରହ ବରଷା-ଧାର

କୁଆଁର ପୁନିଅଁ ହେଉରେ

                   ଆଜି ରଜନୀ ସାରା ।

ଉଠି ଆସୁ ନୀଳ ଲହରୀ

                   ଭେଦି ତାରକା ରାଜି

ନିଶାମଣି ଶୋହୁ ଗଗନେ

                   ମହୀ ମୁକୁର ମାଜି ।

ପୁନିଅଁ ଜୁଆର ପୁଲକେ

                   ଭରା ତଟିନୀ ମୁଖ

ମୃଦୁଳ - ଲହରୀ ହିଲ୍ଲୋଳେ

                   ଚାରୁ ଚାନ୍ଦ-ମୟୁଖ ।

ମୁହିଁ ଦିନେ ଶିଶୁ ଥିଲଇଁ

                   ମନେ ପଡୁଛି ମୋର ।

ବସି ଶିଶୁମେଳେ ଦେଖନ୍ତି

                   ଏ ବିଭବ ରୁଚିର ।

ସଂଗ୍ରାହକ ଓ ପ୍ରେରକ: ଶ୍ରୀ ସୁଜ୍ଞାନୀ ବିଶ୍ଵାଳ, ଅନୁଗୋଳ, ଓଡ଼ିଶା

କବି ପରିଚୟ

ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ

ଜନ୍ମ: ୫/୮/୧୮୮୪, ମୃତ୍ୟୁ ୬/୧୧/୧୯୬୭ । ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ ଆମ ଓଡ଼ିଶାର ଜଣେ ଖ୍ୟାତନାମା କବି । ସେ ବହୁ କବିତା ଓ ପ୍ରବନ୍ଧ ଲେଖି ଯାଇଛନ୍ତି । ଆମ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଏକ ଇତିହାସ ବହି ମଧ୍ୟ ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ଲେଖାକୁ ନେଇ ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ବହି ଛପାଯାଇଛି । ଏହା "ନୀଳକଣ୍ଠ ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ" । ନୀଳକଣ୍ଠ ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷକତା କରୁଥିଲେ । ସେ ଜଣେ ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ, ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଓ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ ଥିଲେ ।

ରାମଚଣ୍ଡୀ: କୋଣାର୍କଠାରୁ ଅଳ୍ପ ଦୂରରେ, ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ ଥିବା ଠାକୁରାଣୀ । ଠାକୁରାଣୀ ନାମ ଅନୁସାରେ ସେ ସ୍ଥାନର ନାମ "ରାମଚଣ୍ଡୀ" ହୋଇଛି ।